کوهنوردی که بر بالای قله صخره ای تاشورن (Täschhorn)

عکس روز نشنال جئوگرافیک
 
کوهنوردی که بر بالای قله صخره ای تاشورن (Täschhorn) در کوه های آلپ سوئیس ایستاده است.

اصول گام برداری در کوهنوردی

اصول گام برداری در کوهنوردی

طبیعتا همه انسانها راه رفتن را خوب اموخته اند و در طول روز جهت فعالیت های روزانه خود راه زیادی را طی می کنند . اما این راه رفتن اغلب در مسیر هایی می باشد که عمدتا هموار و مسطح و تکراری می باشد ولی راه رفتن در کوهستان به جهت اینکه در محلی نا هموار و با شکلهای گوناگون و در شیب ها انجام می شود باید طوری انجام گیرد که ضمن ایجاد ایمنی برای خود و همراهان از حداقل انرژی استفاده شود و دچار عوارضی نشویم که ناشی از گامبرداری غیر اصولی باشد .
((قبل از شروع پیمایش بند کفشهای خود را تنظیم کنید در زمان بالا رفتن بندها را خیلی محکم نکنید ولی در سرازیری ها بندها را کمی محکم تر ببندید.))
در هنگام پیمایش مسیرهای کوهستانی باید هماهنگی کامل بین قلب .ریه.چشم و مغز انجام گیرد . بهتر است زمان را صرف صعود سریع و استراحت زیادنکرده بلکه سعی کنید اهسته و پیوسته حرکت کنید مخصوصا در ابتدای پیمایش با گامهای کوتاه و ارام حرکت کرده تا بدن به تدریج گرم شود تا دچار گرفتگی عضلات خصوصا در ناحیه پا نشوید و اگر نزدیک به محلی که برای استراحت در نظر گرفته اید ویا نزدیک قله هستید ویا در نظر دارید در محلی اطاق موقت انجام دهید سرعت پیمایش را کم کنید وگامهای کوتاه و ارام بردارید تا بدن بتدریج سرد شود ویکباره با بدن گرم دریک مسیر برای مدت طولانی استراحت نکنید.
در زمان پیمایش ها طوری گام برداری کنیم تا از اهرمهای اسکلتی بدن بهتر استفاده شود تا به عضلات فشار کمتری وارد شود .
هنگام کوهنوردی باید انرژی خود را به گونه ای تقسیم نماییم تا کمتر خسته شویم . تند راه رفتن در سر بالایی ها به ویژه در کسانی که فاقد امادگی جسمانی لازم می باشند یا این که کوله پشتی سنگینی با خود به همراه دارند نه تنها باعث تنگی نفس خواهد شد بلکه مصرف انرژی بیشتری را می طلبد . اگر این عمل ادامه یابد شخص کوهنورد به اصطلاح (خواهد برید) بیشتر کسانی که در کوه (می برند ) ان هایی هستند که انرژی خود را به خوبی تقسیم ننموده اند.
طول قدم یک کوهنورد با در نظر گرفتن قد و عامل دیگری همچون شیب مسیر تنظیم شود . در مکان های تقریبا تخت که شیب اندکی دارد می توان قدم های بلند تری برداشت و ولی در سر بالایی های و مکان های پر شیب باید فاصله قدم ها را کوتاه تر گرفت تا خستگی به کمترین میزان خود برسد.
هنگام راهپیمایی باید تمام سطح پا را روی زمین گذاشت . اما در بعضی از سر بالایی ها می توان فقط از سمت جلوی پا نیز استفاده کرد. کی از نکات بسیار در کوهپیمایی تنفس صحیح هنگام صعود و فرود است . زیراکه با تنفس صحیح اکسیژن کافی به بدن خواهد رسید . به خصوص که در ارتفاعات به دلیل کم شدن میزان اکسیژن هوا بدن نیاز به مصرف انرژی بیشتر برای کسب اکسیژن مورد نیاز خود دارد . هنگام دم می توان هم از بینی و هم از دهان استفاده نمود (با نسبت حدودا 70به30 درصد ) . استفاده صرف از بینی با توجه به تمام مزایای ان به دلیل حجم هوای ورودی کمتر گاهی اوقات امکان پذیر نیست . هنگام بازدم باید هوای درون ریه ها را محکم از دهان خارج کرد (بازدم قوی ) تا بتوان از حجم هوای مرده داخل ریه ها تا حد امکان کاست و هوای پر اکسیژن را جایگزین ان نمود . تعداد دفعات دم و بازدم به عواملی چون ارتفاع .امادگی جسمانی.شیب مسیر .طول قدم ها. حجم ریوی. میزان گازهای الاینده موجود در هوا. دمای هوا. میزان تعریق . میزان رطوبت هوا و در نهایت نحوه قرار گیری سر و گردن بستگی دارد
معملا نمی توان مدت زمان طی یک مسیر معین را بادقت کامل تعیین کرد. اما روش هایی وجود دارد که می توان با استفاده از ان ها این زمان را با دقت قابل قبولی به دست اورد . یکی از این روش ها به قاعده نای اسمیت معروف است . با استفاده از این قانون وداشتن نقشه های بزرگ مقیاس 1/5000یا بزرگتر می توانیم قبل از انجام یک برنامه.
به اداب و رسوم و فرهنگ افراد بومی منطقه احترام بگذارید.
تقریب خوبی برای زمان انجام ان برنامه به دست اوریم . باید عادت نمایم تا بعد از حدود 1تا2 ساعت کوهپیمایی مداوم حدود 10تا15 دقیقه استراحت کنیم تا بدن مان بتواند خود را برای فعالیت بعدی اماده کند . در موقع عبور از سطوح شیب دار باید باید پا ها و بدن را عمود بر سطح افق قرار داد.
در شیب ها می توان باتون راهپیمایی نیز استفاده نمود . تا حد امکان از صعود در شیب های پر از سنگریزه و شن اجتناب نماید چرا که با صرف انرژی زیاد مسافت کمی را خواهید پیمود . در این اوع مکان ها باید جایی را انتخاب کرد تا شخص به عقب لیز نخورد . هنگام پایین امدن از این نوع سطوح باید اول پاشنه پا را روی زمین گذاشت .
هنگام پایین امدن از شیب های تند بهتر است فاصله قدم ها را کوتاه انتخاب نماییم . رعایت فاصله مناسب با نفر جلویی نیز از و اجبات به طوری که اگر نفر جلویی ناگهان ایستاد تعادل نفر قبلی به هم نخورد و احتمالا به نفر جلو برخورد نکند . از سویی اگر تعادل نفر عقب به هم خورد نفر جلویی فرصت کافی برای عکس العمل داشته باشد . باید به خاطر بسپاریم که هنگام پایین امدن متناسب با میزان شیب مسیر زانوها را خم و بالاتنه را نیز به شرط ان که مرکز ثقل بدن هنوز داخل سطح اتکای بدن بمانند به جلو متمایل کنیم .
شیب های بیش از 20 درجه را چه هنگام صعود و چه هنگام فرود حتما به صورت مارپیچ (زیگزاگ) طی کرد و طول مسیر زیگزاگ باتوجه به پهنای منطقه مانور بلند تر می شود .
هنگام بالارفتن از شیب ها بهتر است که از پاکوب ها برای طی مسیر استفاده شود و حتی المقدور از مسیر های نا مشخص پرهیز گردد.
مسیرها یا شیب کم را می توان به طور مستقیم بلا رفت . این مسیرها اکثرا مسیر هایی هستند که از گذشته دور اهالی کوهپیمایه نشین ان منطقه در شرایط هوایی مناسب .به دلایل متفاوت در ان تردد می کردند که اکنون مورد توجه کوهنوردان قرار گرفته است . این گونه مسیرها غالبا در کنار رودها یا کمربر کوه ها قرار دارد. در مواقعیکه در حال بالا رفتن از شیبی باشیم باید پای باردار همیشه به صورت مستقیم قرار بگیرد . این عمل باعث می شود تا فشار وزن بدن از روی ماهیچه های پا خارج شده وبه استخوان ها و تاندون ها منتقل شود . در غیر این صورت ماهیچه های پا باید دائماوزن بدن را تحمل کنند که این امر سبب خستگی زودرس خواهد شد .

در هنگام پیمایش دستها خود را در جیب لباستان قرار ندهید در زمان عدم تعادل دستهای شما اولین ابزار حمایتی بدن شما هستند.